Omgaan met veranderingen, lastig?

17 maart 2020

Al jaren mogen we mensen trainen en zijn we bezig met gedragsverandering. En ook al jaren zien we hoe lastig het is om gedrag te veranderen. Wanneer de noodzaak er niet direct is, val je snel terug in je oude gedragspatroon. Maar wat nu als de omstandigheden veranderen en je simpelweg geen keuze hebt? In deze blog geef ik graag uitleg over gedrag, hoe het kan dat we allemaal verschillend op verandering reageren en een paar tips hoe je er het beste mee om kunt gaan.

Hoe werkt gedrag?

Ons gedrag bestaat uit al onze acties en reacties.  Binnen die reacties willen we altijd weg van de pijn (biologie), vandaar ook dat een Corona virus enorme impact heeft op mensen. Echter verschilt de impact per persoon. We hebben allemaal verschillend gedrag, waarbij er geen goed of fout is. Is gedrag te ontwikkelen? Ja, alhoewel daar in de wetenschap verschillend over wordt gedacht. Gedrag kan zelfs een moment opname zijn. Mensen kunnen veranderen, mits de pijn maar groot genoeg is. Om het overzichtelijk te houden hierbij een 2 deling in gedrag:

Pro-actief gedrag

Initiatiefrijk, resultaatgericht, overtuigend, uitbundig. Enkele steekwoorden die van toepassing kunnen zijn op mensen die meer pro actief gedrag vertonen. Dit zijn de mensen die snel beslissen, overtuigend zijn en snel in de actiestand staan.

Re-actief gedrag

Behoudend, afwachtend, dienstverlenend, betrouwbaar en loyaal. Deze steekwoorden zijn van toepassing op het meer re-actieve gedragstype. En let op, er is geen beter of slechter gedragstype. Zaken overdenken, beslissingen goed onderbouwen, loyaal zijn en detailgericht kenmerkt deze mensen.

Daarnaast kun je nog het onderscheid maken tussen de meer rationele types en sociaal emotionele mensen en zijn er verschillende combinaties mogelijk. We gaan gemakshalve uit van de 2 bovenstaande gedragstypen.

De reactie op verandering versus gedrag

Elke verandering is een uitdaging, voor elk gedragstype. In de basis zijn we kuddedieren en houden ons graag vast aan het bekende. Echter gaat elk gedragstype anders om met de verandering die buiten je zelf ligt (corona).

De pro’s komen snel in de actiestand, gaan nadenken wat ze kunnen doen, dwingen zichzelf om er niet te lang bij stil te staan en kansen te zien.

De re’s overdenken de situatie, staan langer stil bij de gevolgen, overpeinzen de situatie, bedenken verschillende scenario’s en doen de dingen meer overdacht en doordacht.

En dan heb je nog de combinaties van re en pro. Uiteraard heeft snel handelen voordelen, echter eerst de situatie overdenken en dan handelen uiteraard ook. In mijn trainingen timemanagement gaan we uit van het principe dat iedereen van zijn eigen gedrag moet genieten.

De tips hoe om te gaan met deze verandering

Tip 1. Stop met denken wat er kan gebeuren

De media is uitstekend in staat om paniek te zaaien en horror situaties te schetsen. Vaak hebben we veel meer last van wat er kan gebeuren, dan van het gebeurde op zich. Bedenk voor jezelf eens hoe vaak je jezelf drukt maakt om iets wat zou kunnen gebeuren, terwijl er op dit moment nog niets aan de hand is.

Tip 2. Leef met de dag

Wat brengt je deze dag? Hoe wil je dat je dag eruit gaat zien? Probeer zo min mogelijk te denken aan de toekomst en geniet van het hier en nu. Dat geeft je enorm veel rust en overzicht.

Tip 3. Zet het nieuws en de media even uit

Anno 2020 is het nieuws sneller dan het ongeluk. Hierdoor komt alles realtime de huiskamer binnen. In crisis situaties herhalen de media elk uur van de dag dezelfde boodschap. Wees dus niet bang dat je cruciale informatie mist. Kijk maximaal 2 keer per dag naar het nieuws of media en geniet iets meer van de dag zelf.

Tip 4. Een crisis brengt mensen bij elkaar

In een crisis situatie gaan mensen elkaar meer helpen, neemt de zorg toe en ontstaat meer saamhorigheid. Dus minder egoïsme en ieder voor zich. Denk eens wat vaker aan die gedachte.

Tip 5. Kijk eens naar je eigen gedrag

Bestudeer je eigen gedrag eens. Herken je bovenstaande? Hoe ga jij zelf om met de situatie? En kijk vervolgens eens naar mensen om je heen die van nature ander gedrag hebben. Hoe gaan zij met de situatie om? Goed om eens om je heen te kijken en te leren.

Uiteindelijk willen we dus van de pijn af, vandaar ook dat achter de wolken altijd de zon schijnt.

Veel plezier met lezen.

Martin van Limbeek