Perfectionisme ‘de baas’

Nobody is perfect, dat weten we allemaal. En toch willen veel mensen dingen altijd perfect doen en zelf perfect zijn. Herken je iets? Wil je alles altijd beter en zit jouw perfectionisme je regelmatig in de weg? Lees onze tips hoe je jouw perfectionisme de baas wordt!

Op zich is er niets mis met een perfectionistische instelling. Het helpt je om het beste resultaat te creëren. Zodat je ook echt tevreden over jezelf kunt zijn. En dat is fijn! Toch? Of niet? Soms kun je echter te perfectionistisch zijn waardoor het ongezond wordt. Bijvoorbeeld als het er toe leidt dat je ontevreden raakt over jezelf. Als je steeds meer uren gaat maken ten koste van alles, inclusief jezelf. Je voortdurend het gevoel hebt dat je tekort schiet. En dat is jammer. Werken moet immers wel leuk zijn!

Maak om te beginnen eens een overzichtje op een A4. Zet dat wat perfectionisme je brengt eens naast wat perfectionisme je kost. Vraag ook eens aan je partner en je directe collega hoe hij of zij daar naar kijkt. In de meeste gevallen komen perfectionisten (opnieuw) tot de conclusie dat ze de voordelen van hun perfectionisme niet langer vinden opwegen tegen de nadelen. Is dat ook jouw conclusie? Zou jij net als heel veel anderen ook graag wat minder perfectionistisch willen zijn? Dan is het tijd om aan de slag te gaan.

De essentie van alle tips is dat je de neiging om alles altijd te verbeteren, te perfectioneren begrenst. Zodat je je werk sneller klaar hebt. En het ook nog eens goed genoeg is. Klinkt goed, niet waar?

Een essentiële stap is dan het nemen van een echt besluit, geformuleerd als een toekomstwens. Dat ziet er als volgt uit:

Op de stippellijn vul je de belangrijkste voordelen voor jou in. Positief geformuleerd natuurlijk…

Dit is een belangrijke stap. Experimenteer met het afronden van taken die volgens jou eigenlijk nog wel beter zouden kunnen. Maak je toelichting bijvoorbeeld eens wat korter. Laat de laatste check achterwege. En beperk je tot het antwoord op de vraag. Het belangrijkste is dat je jezelf traint in het eerder afronden van taken en daarmee ook leert genoegen te nemen met een ander (maar ook goed genoeg) resultaat. Wat het jou brengt? Meer tijd voor andere taken. Even relaxen. Of voor het lezen van je vakliteratuur. Kies maar!

Maak onderscheid. Dat is de essentie van deze tip. Vraag je bewust af welke taken het waard zijn om een 9 te scoren en voor welke taken een 6 goed genoeg is. Wat je merkt is dat je neiging om altijd een perfect resultaat af te leveren kleiner wordt. Ervaar zelf dat je omgeving prima tevreden is met jouw 6 (die beleven anderen in veel gevallen als een 7,5).

Perfectionisme kan er toe leiden dat taken steeds groter worden terwijl je ermee bezig bent. Bijvoorbeeld door een extra paragraaf toe te voegen of een aantal extra checks te doen. Of doordat je, om het zeker te weten, toch nog even die collega wilt raadplegen. Dit voorkom je door, voordat je begint, te bepalen hoe je eindresultaat er precies uit ziet als de taak klaar is. Een voorbeeld: mijn plan van aanpak is klaar als ik op maximaal één pagina het doel, een stappenplan en tijdspad heb geschreven.

Wat we hier bedoelen is dat je voordat je aan een taak begint, bepaalt hoeveel tijd je aan deze taak wilt besteden. Bijvoorbeeld dat je tevreden bent met het resultaat dat je na 30 minuten werken hebt bereikt. Wat je merkt is dat je als het ware een deadline voor jezelf creëert waardoor je sneller naar een eindresultaat toewerkt. Hierdoor beperk je je tot de essentie en is de kans op verbeteren en perfectioneren tijdens de taak kleiner. Na 30 minuten heb je echt iets af. En zeer waarschijnlijk zul je verbaasd zijn over de goede kwaliteit.

Maximaal effect heb je natuurlijk als je al deze tips 1op1 toepast. Maar helaas is dat wat veel van het goede. Experimenteer er vrolijk op los en ervaar zelf wat voor jou het best werkt.

Ik wens je veel plezier!

Arjan Bloemendaal