10 tips om van faalangst op werk af te komen
09 mei 2023
Faalangst gaat het om de schrik om negatief beoordeeld te worden op de prestaties op je werk. Doe ik het wel goed? Is dit wel wat er bedoeld wordt? En daarbij gaat het dus vooral om cognitieve faalangst. Ben jij weleens bang geweest en bent daardoor niet eens aan een taak begonnen? Ben je weleens gevraagd voor een presentatie en zei je nee? Of stak je niet je hand op bij een klus die je supergaaf zou vinden, maar het simpelweg niet durfde? Dan gaat deze blog je helpen.
Bijna iedereen heeft weleens last van faalangst. Deze blog gaat in op dit fenomeen en geeft vooral praktische tips om ervan af te komen.

Wat is faalangst?
Faalangst is letterlijk de angst om te falen. Je bent bang dat je iets niet kan of aandurft. Deze angst komt vooral naar boven bij het uitoefenen van een bepaalde taak. Iedereen kent weleens faalangst en over het algemeen wordt het overwinnen ervan gezien als erg prettig. De drempel om eroverheen te gaan is per persoon en per taak verschillend. Naast faalangst op je werk herken je wellicht nog wel de tijd waarin je bijvoorbeeld een examen moest afleggen. Er ontstaat een soort angst waardoor je bang bent om fouten te maken. En juist die angst zorgt er dan weer voor dat de kans op fouten maakt.
Oorzaken van faalangst?
Oorzaken van faalangst zitten vaak in de druk om te presteren. Dit kan zijn omdat er hoge verwachtingen zijn of wanneer je bang bent voor bepaalde negatieve reacties. Ook zijn een laag zelfbeeld en het gebrek aan zelfvertrouwen een belangrijke oorzaak. Wanneer iemand een negatieve opmerking maakt, in welke mate en hoe lang heb je daar dan last van?
Wat zijn de kenmerken van faalangst?
Kenmerken van faalangst zijn piekeren, een negatief zelfbeeld, weinig zelfvertrouwen en te hoge eisen aan jezelf stellen. Ook je eigen gedrag en hoe je als mens in elkaar zit bepaalt heel erg de mate waarin je faalangst ervaart.
Faalangst op zich is niet heel erg. Wanneer het doorslaat in paniek, zweetaanvallen, langdurige stress of echt fysieke klachten dan wordt het tijd om snel in actie te komen. Onderstaande tips helpen je om stap voor stap van je faalangst af te komen. Het is een lange weg waarbij met name je gedragspatronen moeten worden aangepast. En dit kost tijd, maar levert erg veel op.
Mensen die van nature wat meer perfectionistisch zijn en mensen die de lat erg hoog leggen en vooral resultaatgericht zijn, kunnen bovenmatig veel last hebben van faalangst. Iemand die erg gedreven is om resultaten te halen heeft falen als grootste angst en zal alles doen om dit te voorkomen, dus ook taken te vermijden. Dit geldt andersom ook voor zeer detailgerichte personen. Zij zijn niet snel tevreden over de eigen prestatie en verlangen altijd een 10. Ook hier komt faalangst vaker voor.
De 10 tips om van faalangst op het werk af te komen.
Wil je graag van je faalangst af en heb je er bovengemiddeld last van? Ga dan eens met onderstaande tips aan de slag.
Tip 1 | Start met heldere verwachtingen
Wanneer je een opdracht krijgt of er een bepaalde taak wordt uitgevoerd, dan is er een sterke neiging om snel te beginnen, zonder dat er een echt helder overzicht is over de verwachtingen. Hoe beter en duidelijker de verwachting vooraf is, hoe duidelijker de weg ernaartoe wordt. Vragen die je hierbij kan stellen:
- Wanneer ben je tevreden?
- Wat is de consequentie van het niet behalen?
- Wat is het gewenste effect?
- Wanneer moet het uiterlijk af zijn?
- Wat heeft prioriteit en waarom?
- Waar wordt de taak voor gebruikt?
Hoe meer helder het gewenste resultaat is, hoe beter je in kunt schatten wat je wel of niet kan.
Tip 2 | Stel duidelijke kaders
Wanneer de uitkomst helder is, spreek dan vooraf af samen de weg af naar het doel. Hoe wil je geïnformeerd worden? Wat doen we met afwijkingen? Hoe spreken we elkaar aan? Hoe stellen we bij? Hoe vaak stellen we bij?
Na tip 1 en 2 is het resultaat en de weg ernaartoe goed uitgestippeld. Dit voorkomt vals verwachtingen en teleurstellingen. De basis om van faalangst af te komen is gelegd. Je weet immers veel beter de verwachtingen en hoe we in het traject met elkaar omgaan. Feedback geven wordt als vervelend ervaren. Vooraf samen doelen stellen en feedback momenten inplannen wordt juist al erg prettig ervaren.
Tip 3 | Knip de opdracht op
Vooral bij grotere opdrachten is het handig om het op te knippen in meerdere delen, of tussentijdse resultaten. Dit maakt het werk overzichtelijker, geeft meer rust en je overziet veel beter de scope van de opdracht.
Tip 4 | geniet van elke behaalde stap
Wanneer je over 4 weken een hele belangrijke presentatie moet geven en je hoopt dat het allemaal goedkomt, zal je faalangst toenemen. Wanneer je het opgeknipt in kleine stappen (onderwerp uitgezocht, research afgerond, powerpoint klaar enzovoorts) en je geniet van elk behaald stapje dan zal de faalangst minder worden en ga je veel meer op je eigen kunnen vertrouwen.
Tip 5 | Bepaal een worst case scenario
Bepaal voor jezelf wat het allerergste is dat je kan gebeuren. Wat is dan de consequentie? Hoe erg is het? Dit visualiseren helpt je soms om te relativeren waardoor omgaan met faalangst beter wordt.
Tip 6 | verander je focus
Verander je focus van extern (anderen) naar intern (jezelf). Wat vind jij ervan? Wat levert het je op? Wat is je eigen winst? Wanneer je veel bezig bent met de buitenwereld zal faalangst toenemen. Neem bijvoorbeeld de presentatie. Vind je het belangrijk dat je er echt trots op bent, of vind je het belangrijk dat je leidinggevende onder de indruk is? Kies voor het eerste!
Tip 7 | Voel je alleen verantwoordelijk voor je eigen deel
Faalangst kan gepaard gaan met het voelen van een veel te grote verantwoordelijkheid. Stel mijn rapport is niet goed, dan heeft de hele afdeling daar misschien wel last van? Dat soort gedachten kun je proberen te vermijden. Elk individu is verantwoordelijk voor eigen keuzes.
Tip 8 | Leer je eigen gedrag kennen
Ken jij jezelf goed? Welk gedragstype ben je? Leer jezelf kennen en weet waarom je soms faalangst hebt.
Tip 9 | Praat erover met mensen die je vertrouwt
Geef aan wat het met je doet en stel je kwetsbaar op bij mensen die je vertrouwt. Gedeelde smart is halve smart en wellicht kan iemand je een beetje helpen?
Tip 10 | Sta vaker stil bij succes
Over het algemeen zijn we veel meer bezig met onze fouten dan met onze successen. Geniet eens wat vaker van de dingen die je hebt gerealiseerd in plaats van kritisch zijn naar jezelf.
Wat kan jouw leidinggevende voor je betekenen?
Wanneer er een vertrouwensband is, dan kan een goede leidinggevende heel waardevol zijn. De leidinggevende kan samen met je de resultaten en kaders doornemen en samen de weg naar succes bepalen.
Geniet van je succes! En wil je meer weten over uitstelgedrag door angsten kun je dat hier lezen.